Sąd rozpatrzy skargę LOT-u

Sprawa ma związek z trwającym w PLL LOT od lat sporem między pracodawcą a związkami zawodowymi.

„Sąd Najwyższy po wstępnej kontroli skargi kasacyjnej złożonej przez PLL LOT na wyrok sądu II instancji, postanowił ją przyjąć do rozpoznania. Oznacza to, że skarga spełniała wymogi formalne potrzebne do jej rozpoznania. Nie został jeszcze wyznaczony termin, kiedy SN nią się zajmie” – poinformowało biuro prasowe Sądu Najwyższego.

Zgodnie z art. 398(9) Kodeksu postępowania cywilnego Sąd Najwyższy przyjmuje skargę kasacyjną do rozpoznania, jeżeli: w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne, istnieje potrzeba wykładni przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów, zachodzi nieważność postępowania lub skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona.

– Sąd Najwyższy przyjmuje do rozpoznania skargę kasacyjną tylko wówczas, gdy spełnia ona konkretnie sprecyzowane warunki. W swojej skardze LOT wskazał, że w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne, czyli potocznie mówiąc „luka prawna”, która musi zostać wypełniona. Skoro Sąd Najwyższy przyjął naszą skargę do rozpoznania, to znaczy, że uznał istnienie w tej sprawie istotnego zagadnienia prawnego, które mimo poprzednich wyroków sądów pierwszej i drugiej instancji, powinno zostać zbadane. To nie przesądza o wyniku postępowania, ale wskazuje, że sprawa nie jest jednoznaczna” – mówi dyrektor komunikacji w PLL LOT Adrian Kubicki.

Od czterech lat w PLL LOT trwa spór zbiorowy między pracodawcą, a związkami zawodowymi w sprawie wprowadzenia ramowych wytycznych dotyczących warunków wynagradzania pracowników narodowego przewoźnika. W 2013 roku wprowadził je ówczesny prezes PLL LOT Sebastian Mikosz, po tym, jak w 2010 roku wypowiedział zakładowy układ zbiorowy pracy, dający pracownikom liczne przywileje w ramach prowadzonej w firmie restrukturyzacji. Przez ten czas trwały negocjacje w sprawie nowego ZUZP. Zdaniem związkowców Mikosz wprowadził zasady bezprawnie, a pracownicy stracili na nich finansowo. Mikosz zdecydował się na to w momencie, kiedy LOT miał ok. 400 mln złotych długu i uzyskaną pomoc publiczną od rządu badaną przez KE. Jak informowała wówczas spółka, restrukturyzacja warunków zatrudnienia była jednym z warunków koniecznych, by KE zaakceptowała pomoc publiczną dla LOT, która uchroniła spółkę przed bankructwem.

W 2015 roku w grudniu ówczesny p.o. prezesa PLL LOT Marcin Celejewski w drodze negocjacji ze związkowcami podpisał porozumienie, które zawiesiło trwający wówczas od blisko dwóch lat spór zbiorowy w spółce. Porozumienie polegało na wprowadzeniu tymczasowego regulaminu wynagrodzenia, który miał obowiązywać w 2016 roku. Zakładał on podwyżki dla pracowników o łącznej wysokości 12 milionów złotych. Porozumienie spowodowało też, że odwołano planowany wówczas strajk ostrzegawczy. We wspólnym komunikacie napisano wówczas, że wypracowane porozumienie gwarantuje spokój społeczny na co najmniej rok. „W tym czasie zarząd i związki zawodowe będą ustalać warunki docelowego regulaminu wynagradzania” – informowano. Związki zawodowe walczyły o więcej, ale – jak podkreślały władze spółki – w związku z trudną sytuacją finansową, firmy nie stać było na zaproponowanie większej kwoty.

Mimo zawarcia porozumienia w 2015 roku, kilku pracowników firmy poszło do sądu, zaskarżając decyzje Mikosza z 2013 roku. Domagali się płatności na zasadach z 2010 roku.

W styczniu 2016 roku ówczesny wiceminister skarbu Filip Grzegorczyk mówił w Sejmie: – Realnym zagrożeniem dla LOT-u jest spór zbiorowy wygenerowany przez zarząd LOT-u w 2010 roku. W związku z działaniami ówczesnego zarządu zostały wręczone wypowiedzenia (…) pracownikom LOT-u. Na dzień dzisiejszy w pierwszej instancji zakończyły się cztery sprawy sądowe wyrokiem przyznającym rację pracownikom. Sprawy obecnie są toczone przed sądem drugiej instancji. Natomiast trzeba mieć na względzie pewien efekt domina, który może nastąpić. To może w konsekwencji prowadzić do wzrostu wydatków na wynagrodzenia – około 50 mln złotych rocznie. Co w sytuacji LOT-u (…) jest groźne – mówił.

W 2016 roku w drugiej instancji wydział pracy Sądu Okręgowego w Warszawie potwierdził wyrok sądu w pierwszej instancji. Według związkowców wyrok ten przekłada się na wszystkich pracowników i LOT łamie prawo, nie stosując się do orzeczenia.

LOT argumentuje, że wyrok sądu dotyczy wyłącznie tych kilku pracowników, a nie wszystkich. Złożył do Sądu Najwyższego skargę na wyrok sądu w drugiej instancji. 8 czerwca Sąd Najwyższy po wstępnej kontroli skargi kasacyjnej, postanowił przyjąć ją do rozpoznania.

Jak podaje spółka, dotychczasowe wyroki sądów nakazywały w przypadku osób, które pozwały spółkę, wynagradzanie ich na zasadach z 2010 roku. Zdaniem LOT nie oznacza to jednak, że należy takie zasady zastosować wobec wszystkich pracowników. – W naszej ocenie Sąd Najwyższy, podejmując się zbadania naszej skargi, dostrzega potrzebę szerszego uregulowania kwestii czy w sytuacji wyższej konieczności, takiej jak widmo bankructwa spółki, możliwa jest – by ją ratować – jednostronna zmiana zasad wynagradzania przez pracodawcę. Oczywiste jest, że gdyby ramowe wytyczne nie zostały wprowadzone w 2013 roku, konieczne byłyby grupowe zwolnienia lub KE nie wyraziłaby zgody na pomoc publiczną dla ratowania spółki i LOT podzieliłby los węgierskiego Maleva – tłumaczy Kubicki. Węgierska linia zbankrutowała w 2012 roku.