Materiał powstał we współpracy z Podkarpacką Regionalną Organizacją Turystyczną
Stolica województwa podkarpackiego i jej okolice obfitują w nieoczywiste miejsca, które koniecznie warto poznać. Odkryj samodzielnie lokalizacje, które z wakacyjnego wyjazdu czy weekendowego wypadu uczynią niezapomnianą przygodę.
1. Rzeszowskie Piwnice – historyczne podziemia z nowym wymiarem
Historia Rzeszowskich Piwnic sięga średniowiecza i skrywa wiele fascynujących opowieści związanych z rozwojem miasta, handlem i codziennym życiem jego mieszkańców. To niezwykła podróż w czasie – od XIV wieku aż po współczesność.
Liczący niemal 400 m długości labirynt pod centrum miasta to atrakcja dla wszystkich – dużych i małych. Po drodze napotkamy ponad 150 schodów na różnych głębokościach, od 2,5 m do 10 m; najwęższy korytarz liczy sobie zaledwie 70 cm, a temperatura wynosi tu 18 st. Celsjusza.
Rzeszowskie Piwnice to obecnie interaktywna instytucja kultury, łącząca przeszłość z teraźniejszością, historię z nowoczesnością. Edukuje, popularyzuje wiedzę o Rzeszowie, tworzy bogatą ofertę kulturalną oraz współpracuje z artystami lokalnymi i zagranicznymi.
Dojazd: piwnice znajdują się w centrum miasta – na Rynku.
Czas zwiedzania: zależnie od wybranego wariantu od 50 do 90 min.
Konwent Pijarów fot. Arch. Podkarpackie.Travel (K. Kłysewicz)
2. Dawny konwent Pijarów i Muzeum Okręgowe – barok, historia i sztuka w jednym miejscu
Przy zamienionej w deptak ulicy 3‑Maja znajduje się dawny konwent Pijarów – dziś pełniący funkcję kościoła, szkoły i siedziby Muzeum Okręgowego. Jest to jeden z najcenniejszych zabytków Rzeszowa, a jego historia sięga XVII wieku.
W skład historycznego zespołu klasztornego wchodzi m.in. dawna szkoła męska Zakonu Pijarów (obecnie I Liceum Ogólnokształcące). Centrum kompleksu zajmuje kościół Św. Krzyża z pięknym wystrojem wnętrza. W świątyni zachowały się m.in. stiuki z lat 1656-1657, wykonane przez Jana Chrzciciela Falconiego. Kolejnym obiektem w zespole jest dawny klasztor – od 1953 roku Główny Gmach Muzeum Okręgowego.
W Muzeum ważne miejsce zajmuje Dział Sztuki, posiadający bogate zbiory wybitnych dzieł. Liczy ok. 15 tys. eksponatów. Z kolei księgozbiór biblioteki Muzeum liczy ponad 51 tys. woluminów.
Dojazd: z Rynku to zaledwie kilkuminutowy spacer.
Czas zwiedzania: od 45 min do 2 godz.
Schron Marysieńka fot. Arch. Podkarpackie.Travel (G. Joniec)
3. Schron przeciwatomowy „Marysieńka” – milczący świadek zimnowojennej historii
Wśród atrakcji Rzeszowa znajdą coś dla siebie także miłośnicy unikatowych obiektów militarnych. Otóż przy ulicy Królowej Marysieńki można odnaleźć schowany pod jednym z niepozornych domków jednorodzinnych… schron przeciwatomowy z czasów zimnej wojny. Co ciekawe, ów biały domek w czasach zimnej wojny zamieszkiwała autentyczna rodzina zobowiązana do tajemnicy państwowej.
Jest to jeden z zaledwie czterech tego typu, unikatowych obiektów w całej Polsce. Powstał w latach 1956–1960, na wypadek wybuchu globalnej wojny nuklearnej. Liczący niemal 400 mkw. powierzchni schron miał zapewnić schronienie dla 58 osób na 21 dni, miał stanowić również zapasowe stanowisko dowodzenia.
Pod ziemią turyści mogą zwiedzić aż kilkanaście przeciwatomowych pomieszczeń. Są tu kwatery sanitarne, kotłownia, rozdzielnia elektryczna, kuchnia, gabinet lekarski czy hydrofornia z własnymi studniami głębinowymi.
Na ekspozycję składają się również centrala telefoniczna, stacja dowodzenia, a także dalekopisy, które dawniej służyły do wysyłania wiadomości oraz do dziś funkcjonujący, służący do nasłuchu radiowego, odbiornik OK.
Dojazd: schron znajduje się ok. 4 km od Rynku; samochodem lub taksówką z centrum dojedziemy w ok. 5 min.
Czas zwiedzania: ok. 1 godz. (po wcześniejszym umówieniu wizyty).
4.Rzeszowskie synagogi – świadkowie wielokulturowej przeszłości
Rzeszów oferuje również interesujące miejsca związane z dziedzictwem kulturowym czasów przedwojennych. Przed II wojną światową Żydzi stanowili aż 41 proc. mieszkańców miasta. Bywało nawet, że miasto wówczas nazywano Mojżeszowem.
Do cennych zabytków stolicy Podkarpacia z tamtych czasów należą dwie synagogi miejskie. Synagoga Staromiejska, datowana na przełom XVI i XVII w., jest najstarszym w kraju budynkiem związanym z historią polskich Żydów. Mimo że wnętrza obiektu nie są dostępne, warto podejść na ulicę Bożniczą, by zobaczyć zabytek z jego charakterystyczną wieżyczką. Z kolei w dawnej Synagodze Nowomiejskiej, pochodzącej z końca XVII w., dziś mieści się galeria sztuki BWA.
Dojazd: obie synagogi mieszczą się niemal obok siebie, praktycznie tuż obok Rynku
Czas zwiedzania: Synagoga Staromiejska jest niedostępna; warto poświęcić kilka chwil na obejrzenie wystaw w BWA, czyli dawnej Synagodze Nowomiejskiej, odbywają się tu także koncerty.
Muzeum-Zamek w Łańcucie fot. Arch. Podkarpackie.Travel (T. Poźniak)
5. Zamek w Łańcucie – magnacka rezydencja Lubomirskich i Potockich
Wzniesiony w XVII w. Zamek w Łańcucie to jedna z najwspanialszych i najlepiej zachowanych rezydencji magnackich w Polsce. Swą obecną postać, a przede wszystkim olśniewające przepychem wnętrza, zawdzięcza Izabeli z Czartoryskich Lubomirskiej.
Obok bogatych wnętrz mieszkalnych jest tu także niezwykle interesująca kolekcja pojazdów konnych. Zespół pałacowy otacza stary, malowniczy park w stylu angielskim, w którym wznoszą się liczne pawilony i zabudowania gospodarcze, ściśle niegdyś związane z codziennym życiem łańcuckiej rezydencji.
Dojazd: z Rzeszowa jest tu nieco ponad 20 km, dojazd zwykle zajmuje ok. 0,5 godz.
Czas zwiedzania: może się okazać, że… wszystkiego nie da się obejrzeć w jeden dzień; samo zwiedzanie wnętrz historycznych to ok. 50 min.; wnętrza II piętra to kolejne ok. 30 min., podobnie jak łaźnie zamkowe oraz ekspozycje w stajniach i wozowni; na obejrzenie ekspozycji dawnej oranżerii potrzebujemy ok. 75 min, a dawnej ujeżdżalni – dalsze ok. 40 min., a to jeszcze nie wszystko. Do tego trzeba doliczyć zwiedzanie parku przyzamkowego i zewnętrznego czy Storczykarni.
Tak więc Rzeszów i jego okolice oferują wielką różnorodność atrakcji i możliwości spędzania czasu – od zamkowych sal, poprzez multimedialne piwnice, po schrony kryjące echo zimnej wojny. Każde z tych miejsc niesie ze sobą wyjątkową historię i niezapomniane wrażenia – idealne na krótszy lub dłuższy wypad, który pozostawi nas z głową pełną wspomnień i ciekawością, co jeszcze skrywają mury i podziemia Podkarpacia.
Muzeum-Zamek w Łańcucie fot. Arch. Podkarpackie.Travel (K. Kłysewicz)
Więcej inspiracji na podkarpackie podróże do zobaczenia na https://podkarpackie.travel/
Zrealizowano ze środków finansowych Województwa Podkarpackiego
Materiał powstał we współpracy z Podkarpacką Regionalną Organizacją Turystyczną
