Betlej: Zastrzyk emeryckiej gotówki szansą dla turystyki

Kolejne rekordowe w tym sezonie dane o dynamice sprzedaży, zwłaszcza zdecydowanie najważniejszych dla branży imprez lotniczych - wyniosła ona w drugim tygodniu października 78,1 procent – odnotowuje prezes Instytutu Badań Rynku Turystycznego Traveldata Andrzej Betlej w materiale omawiającym wydarzenia w turystyce wyjazdowej w minionym tygodniu. Odnosi się tym samym do danych z systemu rezerwacyjnego MerlinX, na podstawie których powstają raporty Polskiego Związku Organizatorów Turystyki.

„Należy jednak pamiętać, że takie wysokie przyrosty dotyczą teraz jedynie niedużych wolumenów bieżącej sprzedaży, a ponadto są w znacznej mierze skutkiem wydłużenia tegorocznego sezonu na niektórych kierunkach i pojawieniem się w związku z tym dodatkowej podaży ofert, której w porównywalnym okresie roku ubiegłego w tak istotnej skali nie było. Jest to również istotny czynnik znacznie obniżonych cen w końcówce tego sezonu w porównaniu do cen z sezonu ubiegłego" - dodaje.

Jak dalej pisze, skumulowany całoroczny wzrost na poziomie 16,61 procent, jeśli chodzi o imprezy lotnicze, w świetle innych danych, jest wzrostem niższym niż to ma miejsce w rzeczywistości (więcej: "W biurach podróży - niskie ceny, duża sprzedaż").

Dynamika Lata 2018 spada

PZOT zaprezentował też raport z pierwszych tygodni sprzedaży nowego sezonu turystycznego, czyli wyjazdów na rok 2018 (czytaj: "W biurach podróży imponujący start nowego sezonu"). Ekspert zauważa, że dynamika wzrostu sprzedaży jest mniejsza niż miało to miejsce rok wcześniej. W zeszłym roku w drugim pełnym tygodniu października dynamika wyniosła 52,7 procent (a teraz 18,9 procent), a w dłuższym i bardziej reprezentatywnym okresie czterech tygodni - 41,5 procent (a teraz 25,4 procent). Zarazem przyznaje, że „należy jednak brać też pod uwagę, że nie wszyscy organizatorzy skierowali już do sprzedaży swoje oferty lub przedstawili je, ale jedynie częściowo". Trudno zatem porównywać dane z dwóch lat.

Betlej widzi też, że dynamika sprzedaży w obecnym sezonie spada, a w ubiegłym sezonie było odwrotnie. Widać to również w danych odnośnie do długoterminowej dynamiki skumulowanej. Obecnie jest ona korzystniejsza od krótszej średniej czterotygodniowej, a przed rokiem lepsze były dane czterotygodniowe. Ale jak dodaje, „z danych o sprzedaży skumulowanej, czyli obejmującej okres kilku ostatnich miesięcy, nie należy jednak wyciągać zbyt daleko idących wniosków, gdyż dużą rolę odgrywają w nich imprezy egzotyczne, których sprzedaż rządzi się swoimi prawami".

Ubekom zabrać, górnikom oddać

Jakie czynniki działają na plus, a jakie na minus sprzedaży? Do tych pierwszych – zdaniem analityka – należy reforma emerytalna, która zwiększa ilość pieniędzy w kieszeniach emerytów. „Zwiększenie dochodów tej grupy wynika z przyspieszenia uzyskania emerytur przez osoby nieaktywne zawodowo (około 70 procent) i z łączenia emerytury z pracą (około 15 procent). Warto również pamiętać o jednorazowym spiętrzeniu odpraw emerytalnych wynikających z wejścia w życie ustawy".

Negatywny wpływ ma natomiast przechodzenie na emeryturę osób aktywnych zawodowo, które nie zamierzają już pracować (też około 15 procent) i zmniejszenie emerytur około 39 tysiącom osób w ramach tzw. ustawy deubekizacyjnej. W sumie jednak na rynku w ostatnim kwartale powinno pojawić się o 600 - 800 milionów złotych więcej. Jeśli do tego dodać 2,35 miliarda złotych zaległych deputatów węglowych, jakie rząd wypłaci rodzinom emerytowanych górników, w tym kwartale będzie to 3 mld złotych. Naturalnie „ten dodatkowy strumień pieniędzy" będzie w większości skoncentrowany na Śląsku, czyli w regionie, w którym mieszka jedna dziesiąta ludności kraju. Na pozostałym obszarze wpływ ten będzie niewielki.

„Obok wypłat dla emerytów pewien dodatni wpływ (nie dochodowy, ale płynnościowy) na koniunkturę w turystyce mogą też wywierać planowane masowe wcześniejsze zwroty VAT dla przedsiębiorców powodowane chęcią przerzucenia części przyszłorocznych kosztów na rok obecny (operacja dociążenia tegorocznego budżetu), co może spowodować dodatkowy popyt wśród przedsiębiorców na droższe niż przeciętne wycieczki, np. egzotyczne" – pisze dalej Betlej.

Bardziej stabilny wpływ na koniunkturę w turystyce wywierać będzie jednak wzrost płac. Według ogłoszonych w ostatni wtorek danych płace netto w przedsiębiorstwach wzrosły rok do roku realnie o 3,68 procent, co jest zdaniem prezesa Traveldaty „wzrostem słabym i poniżej wzrostu PKB".

Przedsprzedaż sezonu zimowego w Wakacjach.pl

Sezon zimowy jeszcze się wprawdzie nie zaczął – pisze Betlej - ale zaawansowanie jego przedsprzedaży, które przekracza już jedną szóstą całości może dawać wyobrażenie, co do panujących w niej trendów. Wykres przygotowany przez Traveldatę przedstawia przebieg skumulowanych udziałów najważniejszych kierunków od ostatniego tygodnia września, gdy zaawansowanie sprzedaży przekroczyło 8 procent.

Jak komentuje Betlej, zwracają uwagę dwa dość wyraźne trendy - spadek egzotyki i wzrost Egiptu. Pierwszy wynika z dość oczywistego faktu, że egzotyka jest przez część klientów nabywania stosunkowo wcześnie, tak więc jej dominujący udział w sprzedaży w początkowej fazie zimy maleje wraz ze zwiększaniem się w niej udziału krajów, do których wyjazdy kupuje się krótko przed wylotem. Właśnie takim kierunkiem jest Egipt, który rzadko jest kupowany z dużym wyprzedzeniem.

Jest to też pośrednio widoczne na kolejnym wykresie, na którym jego udział osiąga już znaczną wartość w nieodległych terminach, jak grudzień i listopad, ale bardzo małą w marcu. Widoczny jest też duży udział Włoch (wyjazdy narciarskie) w rezerwacjach styczniowych (ferie m.in. w województwie mazowieckim).

W części analizy poświęconej omówieniu wyników porównania cen ekspert podaje, że w minionym tygodniu, dla wycieczek z wylotami w okresie 15 - 21 stycznia, średnia cena wzrosła o 55 złotych (poprzednio wzrosła o 30 złotych), a największa zwyżka wystąpiła w wypadku wyjazdów na Maltę - o 302 złote, na Teneryfę - o 252 złote i na Gran Canarię - o 163 złote. Z kolei największe spadki średnich cen wycieczek w ostatnim tygodniu miały miejsce na wyjazdy na Majorkó – o 134 złote, Cypr - o 37 złotych i Turecką Riwierę – o 33 złote.

Zmiany cen wycieczek w ostatnim tygodniu obrazuje mapa.

Z kolei badanie średniej ceny imprez wobec cen sprzed roku dla wylotów w okresie pierwszego tygodnia ferii zimowych dla województwa mazowieckiego w latach 2017 (okres 13 - 19 luty) i 2018 (okres 15 - 21 styczeń) zebranych w tym samych okresach października pokazuje, że średnia cena z ostatniego tygodnia była mniejsza od średniej sprzed roku o 158 złotych.

Niższe niż przed rokiem ceny mogą być efektem nałożenia się kilku czynników. Po pierwsze niższe są ceny wyjazdów do bardzo istotnego w zimie Egiptu. To efekt wyraźnie słabszego dolara i silnej zeszłorocznej dewaluacji funta egipskiego – wyjaśnia Betlej.

Paliwo lotnicze nadal pozostaje droższe niż przed rokiem, ale w niewielkim stopniu – w ubiegłym tygodniu cena wyniosła 2,33 zł za litr wobec 2,26 zł przed rokiem, co oznacza wzrosły o 3,1 procent. Złoty natomiast umocnił się w ciągu roku wobec amerykańskiego dolara i euro około 3,5 procent. W rezultacie wspólny wpływ na średni spadek kosztów cen wycieczek wyniósł w przybliżeniu 50 - 55 złotych (przed dwoma tygodniami czynniki te działały w kierunku odwrotnym, czyli wzrostu średnich cen wycieczek o około 30-35 złotych).

Egipt tańszy niż przed rokiem

Krajem, do którego wyjazdy z biurami podróży, są rok do roku tańsze jest Egipt. Obniżka wynosi 164 złote, podczas gdy przed dwoma tygodniami spadek wyniósł 207 złotych. Podobnie jak miało to miejsce w sezonie letnim, znacznie tańsza była Hurghada – średnio o 235 złotych, w mniejszym stopniu spadały natomiast ceny wyjazdów na Synaj - o 183 złote, a najniższe zniżki odnotowano w Marsa Alam – o 74 złote.

Po dużym wzroście w ostatnim tygodniu (o 142 złote) do niemal zeszłorocznego poziomu wróciły ceny podróży na Wyspy Kanaryjskie. Różnica wyniosła tylko plus 2 złote. Najbardziej w chwili badania tego rosła cena wypoczynku na Gran Canarii i było to 182 złote. Najbardziej natomiast spadała cena urlopu na Fuerteventurze – o 192 złote. Na generalny trend ostatniego wzrostu cen wycieczek na Wyspy Kanaryjskie, mogą oddziaływać ceny lotów tanich przewoźników, u których wzrastały one średnio o 127 (Ryanair) i 90 złotych (Wizzair).

Z mniejszych kierunków zdecydowanie tańsze są kosztowne przed rokiem Cypr i Malta – o 739 i 574 złote. W znacznie mniejszym stopniu zniżkowały średnie ceny w Portugalii – o 45 złotych, a nadal podrożały rok do roku wyjazdy do Maroka – o 109 złotych.

Źródło wszystkich wykresów i map: Traveldata

W obecnym zestawieniu – wyjaśnia autor - wyraźnie największą zniżkę średnich cen w porównaniu z ubiegłym sezonem wśród dużych i średnich organizatorów wykazuje oferta biura Itaka – tańsza rok do roku o 360 złotych. Znacznie mniej kosztowne są również oferty biur Exim Tours, Sun & Fun i Coral Travel Wezyr Holidays – o 210, 210 i 170 złotych. Oferty innych biur są przecenione w granicach niższych od średniej zmiany cen wycieczek (obecnie jest to spadek o 158 złotych) lub nawet nieco podniesione wobec cen z ubiegłego sezonu, a mianowicie pomiędzy minus 62 i plus 21 złotych.