Ustawę o Polskim Bonie Turystycznym Sejm uchwalił w lipcu zeszłego roku. W życie bon wszedł na początku sierpnia. Wkrótce jednak nadeszła druga fala zakażeń koronawirusem i większość Polaków na kilka miesięcy musiała praktycznie zawiesić wszelką aktywność związaną z wypoczynkiem i wyjazdami.
Nic więc dziwnego, że choć skorzystać z bonów turystycznych może ponad 6 milionów dzieci, dotąd bon aktywowała jedynie jedna czwarta uprawnionych do tego ich rodziców i opiekunów. Wiele bonów czeka więc jeszcze, aby je uruchomić. Szacuje się, że opiewają na 2,7 miliarda złotych.
To ogromna suma. Z każdym dniem kurczy się jednak czas na jej wydanie – bony turystyczne będą aktywne do 31 marca 2022 roku. Nie warto czekać do ostatniej chwili, tym bardziej że nadchodzi sezon turystyczny. Co zrobić, żeby pobrać swój bon i opłacić wypoczynek dziecka?
Co to jest bon turystyczny?
Bon turystyczny ma formę 16-cyfrowego kodu elektronicznego. Jego beneficjent nie dostaje do ręki żadnego materialnego potwierdzenia ani też pieniędzy na konto.
Dla kogo bon?
Do uzyskania bonu uprawnione jest każde dziecko do 18. roku życia. Przypada na nie jeden bon.
Bon na jedno dziecko ma wartość 500 złotych (lub 1000 złotych w przypadku dziecka z niepełnosprawnością); jeśli ktoś ma więcej dzieci, otrzyma bon o wartości będącej wielokrotnością tej sumy (lub 1000 złotych).
Bon jest wolny od podatku i nie wlicza się go do dochodu.
Warto wiedzieć, że do bonu uzyskują prawo wszystkie dzieci, które urodzą się do 31 grudnia 2021 roku i do tej daty ich rodzice uzyskają prawo do świadczenia wychowawczego.
Jak uzyskać bon?
Jeden z rodziców dziecka (opiekun prawny), ten sam, któremu wcześniej zostało przyznane prawo do programu socjalnego 500+, powinien zalogować się na swoim profilu na PUE ZUS. Po wejściu musi wybrać z górnego menu zakładkę „Ogólny” i przejść do zakładki „Polski Bon Turystyczny” > „Mój bon”. Tam bon już powinien czekać. Żeby go aktywować, wystarczy wpisać aktualny adres poczty elektronicznej i numer telefonu komórkowego.
Numer bonu przyjdzie jako SMS na numer telefonu lub pod wskazany adres poczty elektronicznej.
W chwili aktywacji dostaje się też „kod obsługi płatności”. Posłuży on do potwierdzenia płatności za pomocą bonu. W wypadku osób, którym przysługuje dodatkowe świadczenie dla dziecka z orzeczeniem o niepełnosprawności, po pobraniu bonu należy samodzielnie dokonać aktywacji tego świadczenia. Oznacza to, że rodzić lub inny opiekun prawny z listy dzieci uprawnionych do bonu powinien wybrać dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności, a następnie złożyć wniosek o dodatkowe świadczenie (klikając w odpowiednią ikonę). Ostatnim krokiem jest wypełnienie formularza i wgranie do systemu skanu orzeczenia o niepełnosprawności oraz złożenie, pod rygorem odpowiedzialności karnej, odpowiedniego oświadczenia.
Jeśli na profilu osoby uprawnionej brakuje zakładki z bonem, w pierwszej kolejności należy wypełnić wniosek o ustalenie prawa do bonu lub dodatkowego uprawnienia do bonu (opiekunowie dzieci z niepełnosprawnością) i przesłać go do Polskiej Organizacji Turystycznej. Część beneficjentów na tym właśnie etapie napotyka problem, ponieważ wysłanie wniosku odbywa się nie przez platformę PUE ZUS, ale przez odrębne narzędzie usług administracyjnych, czyli ePUAP. Szybsze i wygodniejsze może okazać się dla nich wysłanie tych dokumentów pocztą.
Za co można płacić bonem?
Bonem można zapłacić za sam nocleg dziecka (rodziców i dziecka), za jego wyjazd wypoczynkowy z rodzicami lub za jego kolonię, obóz, zieloną szkołę itp. Koniecznie jednak musi się to odbywać w Polsce, bonem nie można płacić za wyjazdy zagraniczne.
Może to być wyjazd kilkudniowy, ale od 27 stycznia 2021 roku płatność bonem turystycznym może być dokonana także za wycieczkę jednodniową, bez noclegu. W każdym przypadku przedsiębiorca turystyczny musi posiadać wpis w rejestrze organizatorów turystyki. Ponadto każda impreza turystyczna musi spełniać odpowiednie kryteria, tzn. składać się z co najmniej dwóch usług turystycznych, np. przewozu i noclegu, lub w wypadku imprez jednodniowych, np. z przewozu i zwiedzania.
Istotne jest, że bonem można rozliczyć się tylko z organizatorem do tego uprawnionym, który wcześniej zarejestrował się w PUE ZUS i widnieje na liście prowadzonej przez Polską Organizację Turystyczną (POT) pod adresem www.bonturystyczny.gov.pl, www.pot.gov.pl lub www.polska.travel.
Takim podmiotem może być gestor bazy noclegowej (każdej kategorii – od kwater prywatnych, przez gospodarstwa agroturystyczne, kempingi, pensjonaty, domy wczasowe, aż do hoteli pięciogwiazdkowych), organizator imprez turystycznych lub organizacja posiadająca status organizacji pożytku publicznego.
Muszą to być podmioty działające legalnie, zgłoszone do odpowiedniego rejestru lub ewidencji (np. ewidencji obiektów hotelarskich prowadzonych przez wójta lub do rejestru organizatorów turystyki). Przedsiębiorcy pod rygorem odpowiedzialności karnej składają przy zgłoszeniu oświadczenie, że podane przez nich dane są zgodne z prawdą.
Niektórzy przedsiębiorcy przyjmują zapłatę bonem już na etapie zaliczki, inni dopiero, kiedy klient rozlicza się za już odbytą imprezę lub za udzielony nocleg.
Jeśli należność przewyższa wartość bonu, klient musi dopłacić różnicę. Jeśli natomiast wartość usługi jest mniejsza niż wartość bonu, przedsiębiorca pobierze tylko tyle, ile mu się należy, a beneficjent będzie mógł wydać resztę w innym terminie lub u kogoś innego.
Polska Organizacja Tury-styczna czuwa nad tym, aby przedsiębiorcy oferujący rozliczanie się z użyciem bonów spełniali warunki, jakie nakłada na nich ustawa. A dodatkowo zachęca ich, żeby przestrzegali zasad gwarantujących dobrą obsługę rodzin z dziećmi, w tym dzieci z niepełnosprawnościami, a także utrzymywali reżim sanitarny.
Jak płacić bonem?
Rodzic okazuje 16-cyfrowy elektroniczny kod przedsiębiorcy, u którego kupuje turystyczne usługi dla dziecka. Może to zrobić podczas rezerwowania pobytu, po zakwaterowaniu lub po prostu kiedy rozlicza się za całość – pakiet usług lub sam nocleg.
W momencie uiszczania opłaty klient podaje swój „kod obsługi płatności” przedsiębiorcy, z którym się rozlicza. A kiedy on wysyła go do ZUS, właściciel kodu dostaje SMS lub e-mail z kodem potwierdzającym transakcję. Dopiero kiedy przekaże go swojemu usługodawcy, dostanie on swoją zapłatę.
Kod potwierdzający transakcję jest aktualny tylko przez dwie minuty, dlatego klient i usługodawca muszą być wtedy w kontakcie: albo osobistym, albo przynajmniej telefonicznym.
Bon można wydać od razu w całości (jeśli rachunek przekracza jego wartość, trzeba dopłacić do ceny wykupionej usługi) lub tylko jego część. Można tak dzielić wartość bonu aż do jej wyczerpania.
Co ważne, bon trzeba wykorzystać do końca marca 2022 roku, bo po tym terminie przestanie być aktywny. Ale impreza, za którą się nim płaci, może się odbyć nawet kilka miesięcy później, na przykład latem, jesienią lub zimą 2022 roku, a w skrajnym wypadku jeszcze później.
Źródło: Polska Organizacja Turystyczna
Materiał pochodzi z dodatku do „Rzeczpospolitej” „Bon turystyczny na każdą porę roku” (28.05.2021 r.) i powstał we współpracy z Polską Organizacją Turystyczną.
