Szlak powstał dzięki projektowi Shtetl Routes, prowadzonemu przez Ośrodek Brama Grodzka Teatr NN w Lublinie. Projekt dotyczy wielokulturowych miasteczek, zwanych kiedyś sztetlami, w których ważną rolę odgrywała społeczność żydowska. Przez wiele lat były one charakterystycznym elementem wschodniej części Europy. Turystów ma przyciągać ich unikalne w skali światowej dziedzictwo kulturowe.
– Mamy już w pełni przygotowany produkt. Jest coraz większe zainteresowanie międzynarodowe tym szlakiem, zgłaszają się biura turystyczne, w październiku tego roku będziemy prezentować szlak w Wenecji na konferencji poświęconej turystyce związanej z żydowskim dziedzictwem kulturowym – opisuje koordynator projektu Emil Majuk z Ośrodka Brama Grodzka Teatr NN w Lublinie. – Chcemy rozwijać ten projekt, uczynić Lublin centralnym ośrodkiem szlaku kulturowego Shtetl Routes – dodaje.
Teatr NN wraz z partnerami z Ukrainy i Białorusi pracuje nad przygotowaniem szlaku Shtetl Routes od kilku lat. Większość kosztów projektu pokrył grant, wynoszącego ponad 400 tys. euro, z unijnego Programu Współpracy Transgranicznej Polska – Białoruś – Ukraina 2007-2013.
Powstał dzięki temu portal przedstawiający ponad 60 dawnych sztetli z pogranicza Polski, Ukrainy i Białorusi. Są na nim trójwymiarowe makiety miasteczek i obiektów architektonicznych, opisy i informacje dotyczące życia ich mieszkańców, nagrane wspomnienia, fotografie. Są mapy, plany i konkretne propozycje tematycznych wycieczek. Przeszkolonych zostało 150 przewodników, którzy mogą oprowadzać turystów.
Przed tegorocznym sezonem ukazał się – liczący ponad 500 stron, bogato ilustrowany – przewodnik w formie książkowej, zatytułowany „Szlakami sztetli. Podróże przez zapomniany kontynent”. Opisane zostały w nim wielokulturowe niegdyś miasteczka, takie jak Sejny, Knyszyn, Tykocin, Kock, Włodawa, Kazimierz Dolny, Wojsławice w Polsce, Dawidgródek, Stolin, Pińsk, Kobryń, Horodyszcze, Oszmiana na Białorusi oraz Bełz, Żółkiew, Busk, Krzemieniec, Kowel czy Ostróg na Ukrainie.