Nasz raport. Świetny rok w biurach podróży - pęknie kolejna granica

Z biurami podróży wyjechało tego lata 21,8 procent więcej klientów niż rok temu. Większemu ruchowi w biurach podróży sprzyjała dobra sytuacja gospodarcza i niskie ceny wycieczek. Ale teraz dynamika wzrostu wyhamuje - to wnioski z badania Instytutu Badań Rynku Turystycznego Traveldata.

Publikacja: 05.12.2024 13:03

Nasz raport. Świetny rok w biurach podróży - pęknie kolejna granica

Foto: Aleksander Kramarz

W ostatni czwartek, 28 listopada, w Krakowie na zaproszenie redakcji „Rzeczpospolitej” i serwisu Turystyka.rp.pl obradowali menedżerowie branży turystycznej – szefowie największych biur podróży, agenci turystyczni, przedstawiciele lotnisk i linii lotniczych, regionalnych i lokalnych organizacji turystycznych, eksperci i ubezpieczyciele. Cykliczne Spotkanie Liderów Turystyki było okazją do zaprezentowania podsumowania sezonu letniego i całego roku w turystyce wyjazdowej.

Na zlecenie Turystyka.rp.pl analizę przeprowadził Instytut Badań Rynku Turystycznego Traveldata.

Czytaj więcej

Ranking biur podróży 2024. Dwaj liderzy na czele - Itaka Holdings i TUI Poland

Traveldata bierze pod lupę rynek turystyki wyjazdowej dwa razy w roku - wiosną i jesienią. Za pierwszym razem podsumowuje poprzedni rok - na tej podstawie powstaje Ranking Biur Podróży - i wskazuje na czynniki, które będą determinować najbliższe miesiące. Podczas drugiego spotkania ocena ostatniego sezonu ma charakter dosyć ogólny. Chodzi o to, by uchwycić generalne trendy, na tym etapie bowiem dane z biur podróży są jeszcze niekompletne.

Zwyczajowo wyniki prezentuje prezes Traveldaty Andrzej Betlej. Tym razem jednak nie mógł uczestniczyć w konferencji. Jego rolę starał się wypełnić redaktor prowadzący Turystyka.rp.pl.

Raport przygotowany przez Traveldatę zaprezentował redaktor serwisu Turystyka.rp.pl Filip Frydrykiew

Raport przygotowany przez Traveldatę zaprezentował redaktor serwisu Turystyka.rp.pl Filip Frydrykiewicz

Foto: Jarosław Praszkiewicz

8 milionów klientów biur podróży

W pierwszej części prezentacji Frydrykiewicz przedstawił najświeższe dane uzyskane w Turystycznym Funduszu Gwarancyjnym, który zbiera dane o liczbie umów zawartych przez biura podróży i liczbie ich klientów.

Według tych informacji od początku tego roku do końca października (zgodnie z procedurami wynikającymi z ustawy o imprezach turystycznych, listopad będzie w TFG zamknięty dopiero po 21 grudnia) z biurami podróży wyjechało 7,63 miliona turystów. To prawie tyle samo co przez cały rok 2023, kiedy było ich 7,64 miliona – zwracał uwagę Frydrykiewicz.

Jego zdaniem, jeśli w listopadzie i grudniu z usług touroperatorów skorzysta tylko tyle samo turystów, ilu w zeszłym roku, bieżący rok zamknie się liczbą około 8,4 miliona klientów. Będzie to nowy rekord, a także liczba zgodna z prognozowaną przez Traveldatę już w 2021 roku (o czym w dalszej części).

Liczba klientów biur podróży według danych Turystycznego Funduszu Gwarancyjnego (styczeń-październik 2024 r.)

Foto: Turystyczny Fundusz Gwarancyjny

Foto: Turystyka.rp.pl

Od czasu pandemii widać dynamiczny wzrost korzystających z usług biur podróży. Jednocześnie zarysował się bardzo charakterystyczny kierunek zmian zachowań klientów. O ile chętniej wyjeżdżają oni za granicę, o tyle równie chętnie rezygnują z podróży z biurami po kraju i do krajów ościennych.

Z wyjazdu samolotem czarterowym w pierwszych dziesięciu miesiącach roku skorzystało 4,49 miliona klientów, a 1,36 miliona wybrało się innym środkiem transportu - samolotem regularnych linii lotniczych lub autobusem. Razem stanowili oni 77 procent (5,85 miliona) wszystkich klientów biur podróży.

Pozostała grupa, 1,63 miliona, to klienci zorganizowanych wyjazdów krajowych.

Turystów czarterowych przybyło w stosunku do 2023 roku 23,3 procent, a tych z "innych środków transportu" (kategoria stosowana przez TFG) - 21,5 procent. W tym czasie liczba podróżnych wybierających krajowe atrakcje spadła rok do roku o 13,4 procent.

Zmiana procentowa w poszczególnych kategoriach podróży według danych  Turystycznego Funduszu Gwarancyjnego (styczeń-październik 2024 r.)

Foto: Turystyka.rp.pl

Jak przebiegała w ostatnim roku sprzedaż wycieczek w biurach podróży? Dane obejmujące 13 miesięcy (sezon letni na kolejny rok biura podróży zaczynają sprzedawać jeszcze w czasie trwania poprzedniego sezonu) pokazują, że najlepszym miesiącem pod tym względem był lipiec 2024 roku - organizatorzy sprzedali wtedy 318 354 imprez turystycznych. Niewiele gorszy był czerwiec z liczbą 285 892 sprzedanych wycieczek, ale okazuje się, że po lipcu lepszy był jednak styczeń, kiedy to szturmujący biura podróży klienci zarezerwowali 301 913 imprez turystycznych.

Z kolei najsłabszym miesiącem pod względem liczby sprzedanych wyjazdów był - tradycyjnie – grudzień z 147 284 rezerwacjami.

Sprzedaż imprez turystycznych w biurach podróży według danych Turystycznego Funduszu Gwarancyjnego (styczeń-październik 2024 r.)

Foto: Turystyka.rp.pl

W Polsce działa już ponad 5 tysięcy biur podróży

Turystyczny Fundusz Gwarancyjny dostarczył też informacji o sumie zgromadzonych składek wpłacanych przez biura podróży na fundusz zabezpieczający klientów i ich pieniądze na wypadek niewypłacalności jakiegoś touroperatora. W 2024 były dwa wypadki niewypłacalności wymagające interwencji TFG, a chodziło w sumie o niecałe 500 tysięcy złotych. Z tego większa niewypłacalność wydarzyła się już w listopadzie.

Na koniec października na koncie TFG było odłożonych 441,3 miliona złotych. Na podobnym koncie, na którym gromadzone są składki Turystycznego Funduszu Pomocowego, funduszu służącego samym biurom podróży w razie nadzwyczajnych sytuacji (wojny, powodzie, epidemie) udało się zgromadzić dotąd 285,9 miliona złotych.

Frydrykiewicz pokazał też dane ilustrujące, jak w miarę wzrostu popytu na zorganizowaną turystykę rośnie zainteresowanie przedsiębiorców prowadzeniem tego biznesu. Na koniec października w centralnej ewidencji organizatorów turystyki zarejestrowanych było 5057 firm. To rekordowa liczba, która osiągnęła tę wartość w wyniku zarejestrowania się w ciągu dziesięciu miesięcy tego roku 594 podmiotów.

Jednym z czynników – wskazywał Frydrykiewicz – przyspieszonego wzrost mogło być wychodzenie z cienia firm, które wcześniej nie rejestrowały się jako organizatorzy. Chodzi na przykład o firmy eventowe, nie mające wcześniej świadomości, że powinny przestrzegać przepisów ustawy o imprezach turystycznych. W tym względzie wiele zmieniła działalność edukacyjna Centrum Monitoringu Rynku Turystycznego.

TFG i TFP oraz liczba zarejestrowanych biur podróży (koniec października 2024 r.) według danych Turystycznego Funduszu Gwarancyjnego

Foto: Turystyka.rp.pl

Jak rosła sprzedaż wycieczek, a nie rosły ich ceny

Po tym rozszerzonym wstępie prowadzący prezentację przedstawił zebranym wyniki badań przygotowanych przez Traveldatę.

Otwiera je tablica aktualizowana co pół roku, a pokazująca zmianę liczby pasażerów samolotów czarterowych. Najnowsze dane z Urzędu Lotnictwa Cywilnego pochodzące z czerwca wskazywały dużą dynamikę wzrostu (8 milionów widoczne na wykresie dotyczy pasażerów liczonych podwójnie – tych, którzy wylecieli i przylecieli).

Foto: Instytut Badań Rynku Turystycznego Traveldata

Według wyliczeń ekspertów, liczba klientów biur podróży wzrosła w sezonie letnim tego roku o 21,8 procent (dane zebrane od największych touroperatorów, bez TUI Poland). Przy czym jeden kierunek, Bułgaria, odnotował spadek w tej kategorii – o 7,9 procent. Poniżej średniej wypadły jeszcze Grecja (+15,3 procent) i Albania (18,3 procent).

Najbardziej z kolei wzrosła liczba podróżujących z biurami podróży do Maroka (+133,5 procent), na Maltę (+128,7 procent) i na Cypr (+83,2 procent).

Foto: Instytut Badań Rynku Turystycznego Traveldata

Jeśli chodzi o przychody, to ich wzrost był mocno zbliżony do wzrostu liczby klientów, ale nieco niższy. Choć analiza poszczególnych kierunków pokazuje duże różnice.

Jedynym kierunkiem, który zanotował spadek, ponownie była Bułgaria, ale nie był on tak duży, jak spadek liczby turystów (-3,2 procent). Na plus wyróżniły się ponownie Maroko (+147,8 procent), Malta (+101,7 procent) i Cypr (+64,8 procent).

Co ciekawe, o ile aż o 40,3 procent wzrósł ruch turystów w zorganizowanych podróżach do krajów dalekich, o tyle wzrost przychodów z tego tytuły wyniósł jedynie 28,2 procent. Taki rozziew dwóch danych wskazuje wyraźnie na spadek cen podróży egzotycznych.

Foto: Instytut Badań Rynku Turystycznego Traveldata

Traveldata przeanalizowała też zmiany cen najważniejszych kierunków z ostatniego sezonu letniego. Doprowadziło to do ciekawych wniosków – okazuje się, że we wszystkich wypadkach średnia cena z początku sprzedaży (first minute) była wyraźnie lepsza od późnej ceny (last minute). Średnia różnica wyniosła plus 15,9 procent. A dla poszczególnych kierunków ułożyło się to następująco: Egipt – 3,6 procent, Turcja – 10,5 procent, Wyspy Kanaryjskie – 13,6 procent, Grecja – 15,1 procent, Bułgaria – 15,4 procent, Hiszpania kontynentalna – 19,3 procent.

Dwa kierunki miały ceny niższe w lecie 2024 roku niż rok wcześniej. Chodzi o Bułgarię ze spadkiem 1,3 procent rok do roku i o Egipt ze spadkiem 7,2 procent. Pozostałe kierunki były średnio nieco droższe, ale różnice były minimalne - od 1,6 procent w wypadku Hiszpanii do 2,7 procent w sytuacji Grecji.

Foto: Instytut Badań Rynku Turystycznego Traveldata

Foto: Instytut Badań Rynku Turystycznego Traveldata

Drastyczna pomyłka analityków giełdowych w sprawie turystyki

Podsumowując te dane eksperci z Traveldaty podkreślają, że analitycy giełdowi w swoich prognozach dla roku 2023 drastycznie się pomylili, nie doceniając rynku turystycznego – różnice wyniosły po kilkadziesiąt procent. Przepowiadali też ubożenie gospodarstw domowych, co miało doprowadzić do rezygnowania z wyjazdów zagranicznych. Tymczasem ostatnie lata zweryfikowały negatywnie te prognozy.

Jak podkreśla prezes Traveldaty Andrzej Betlej w prezentacji, świadomie lub nieświadomie część komentatorów snujących prognozy gospodarcze wpisywało się „w negatywny przedwyborczy przekaz mainstreamowych mediów i ośrodków propagandowych”, „akceptowali upolitycznione prognozy gospodarcze forsowane przez główne media” i akceptowali „podpowiadane poglądy odnośnie do sytuacji i perspektyw branży turystycznej”.

Jego instytucja, nieulegająca tym podszytym polityką opiniom, opierając się na twardych danych płynących z gospodarki, prognozowała zupełnie inny scenariusz, i to właśnie on się spełnił w turystyce.

Przypomniał, że to właśnie on i jego Instytut już w roku 2021 zapowiadał dwukrotny-dwuipółkrotny wzrost liczby klientów biur podróży – z 4 milionów w 2019 do 8-10 milionów w 2025 roku. Chociaż, kiedy to przedstawiał na konferencjach serwisu Turystyka.rp.pl i w tekstach publikowanych na jego łamach, spotykał się z niedowierzaniem, a nawet lekceważeniem, okazało się, że miał rację i właśnie jesteśmy świadkami zrealizowania się tych przewidywań.

Betlej: Nie ma wzrostu turystyki bez realizacji obietnic wyborczych

Jeśli chodzi o przyszłość zorganizowanej turystyki wyjazdowej, zdaniem Betleja – relacjonował dalej Frydrykiewicz – rok 2025 przyniesie wyhamowanie dynamiki wzrostu. Należy liczyć się, że wzrost 20-30-procentowy odejdzie w przeszłość. Koniunktura na zagraniczny wypoczynek się nieco załamie, co będzie wynikało z gorszych nastrojów konsumentów. Te z kolei będą efektem niespełnienia przez rząd wielu przedwyborczych obietnic. W tym zwiększenia kwoty wolnej od podatku z 30 tysięcy do 60 tysięcy złotych, dodatku pogrzebowego (przesunięty na 2026 rok), renty wdowiej (ma być realizowana od czerwca 2026 roku w mniejszym wymiarze niż zapowiadany) i kontynuowania wielkich projektów infrastrukturalnych (Centralnego Portu Komunikacyjnego i elektrowni atomowej).

Foto: Instytut Badań Rynku Turystycznego Traveldata

Choć za korzystne można uznać podwyżki, jakie nowa ekipa rządząca przyznała pracownikom sfery budżetowej i nauczycielom, to jednak są to głównie mieszkańcy dużych miast, tymczasem nowymi klientami w biurach podróży powinni stać się mieszkańcy małych miast, a tam ludzie będą biednieć przez rosnące koszty życia, wynik wysokiej ciągle inflacji.

Zdaniem Betleja również nie przynosi efektu ożywczego wielki wpływ pieniędzy na polski rynek z KPO. Chociaż dzięki temu utrzymuje się mocna pozycja złotego wobec euro.

Z negatywnych czynników Betlej wymienia w swojej prezentacji jeszcze „ograniczenie tempa wzrostu realnej zamożności polskich gospodarstw domowych w złotych i euro wzrost cen i pojawienie się nowych rodzajów wydatków konsumenckich, utrzymujący się wysoki koszt energii elektrycznej i cieplnej (na tle innych, zamożniejszych krajów UE), wysokie koszty samochodów elektrycznych (prawie dwukrotnie droższych od cen światowych), drogie 'przymusowe' magazyny energii (nawet kilkakrotnie droższe od cen światowych) i brak jasnych perspektyw w zakresie nowych kategorii dochodów gospodarstw domowych (np. bardzo istotnych w większości krajów OECD dochodów z rynków kapitałowych).

Na koniec – rosnący dług państwa spowoduje spadek zaufania inwestorów do Polski, a w dłuższej perspektywie konieczność spłacania dużych odsetek.

Z drugiej strony – przyznaje Betlej – nie mijają pozytywnie wpływające na ludzi warunki gospodarcze, jak stałość pracy i rosnące – chociaż w mniejszym tempie niż wcześniej – wynagrodzenia. A także rozpędzona produkcja przemysłowa.

Generalnie realny, a jeszcze większy relatywny, ze względu na inflację, spadek cen wycieczek też sprzyja ich kupowaniu.

Czytaj więcej

Pięcioro menedżerów i ekspertów nagrodzonych Orłami Turystyki „Rzeczpospolitej”

W ostatni czwartek, 28 listopada, w Krakowie na zaproszenie redakcji „Rzeczpospolitej” i serwisu Turystyka.rp.pl obradowali menedżerowie branży turystycznej – szefowie największych biur podróży, agenci turystyczni, przedstawiciele lotnisk i linii lotniczych, regionalnych i lokalnych organizacji turystycznych, eksperci i ubezpieczyciele. Cykliczne Spotkanie Liderów Turystyki było okazją do zaprezentowania podsumowania sezonu letniego i całego roku w turystyce wyjazdowej.

Na zlecenie Turystyka.rp.pl analizę przeprowadził Instytut Badań Rynku Turystycznego Traveldata.

Pozostało jeszcze 97% artykułu
Zanim Wyjedziesz
Wielkie Muzeum Egipskie otwarte. Na razie na próbę
Materiał Promocyjny
Suzuki e VITARA jest w pełni elektryczna
Biura Podróży
Anex Tour będzie promował Wietnam. „Nowy rozdział w naszej firmie”
Biura Podróży
Wakacje 2025 przestały drożeć. Tylko jeden kierunek wyłamał się z tej reguły
Biura Podróży
Anex Tour świętował udany rok. "W tym sezonie obsłużymy już pół miliona klientów"
Materiał Promocyjny
Kluczowe funkcje Małej Księgowości, dla których warto ją wybrać
Biura Podróży
„Turystyka - bez barier”. Dzieci i seniorzy odwiedzili Dolny Śląsk z Polską Izbą Turystyki
Materiał Promocyjny
Najlepszy program księgowy dla biura rachunkowego