Betlej: W biurach podróży bez przełomu

Ostatni tydzień maja, a zarazem tydzień powyborczy przyniósł kolejną poprawę dynamiki sprzedaży wycieczek lotniczych w biurach podróży – ocenia prezes Instytutu Badań Rynku Turystycznego Traveldata Andrzej Betlej. I jak dodaje, otwierając cotygodniową ocenę sytuacji na rynku turystyki wyjazdowej, według szacunków Traveldaty przekroczyła ubiegłoroczną sprzedaż o ponad 4 procent. Nie jest to jednak wynik zadowalający – przyznaje ekspert, który przed wyborami zapowiadał, że po wyborach sprzedaż powinna wzrosnąć wyraźnie.

Przyczyn tej sytuacji upatruje w utrzymującym się nadal wysokim poziomie emocji” i niedostrzeganiu, a przez opozycję wręcz dezawuowaniu, bardzo dobrej sytuacji gospodarczej kraju. Do opinii publicznej przebija się raczej informacja, że rząd zadłuża kraj na poczet przyszłych pokoleń. Wprawdzie dług publiczny przekroczył bilion złotych, ale maleje jego relacja do PKB (w 2018 roku 48,9 procent).

Co trzeci Polak widzi Polskę w kryzysie

Autor zwraca uwagę, że znaczna część społeczeństwa jest przekonana, że gospodarka jest w kryzysie. „Tak – według badania Kantar Public z 10-15 maja – myśli aż 31 procent respondentów wobec 55 procent, które jest zdania, że gospodarka się rozwija (reszta nie ma wyraźnych poglądów). Podobna proporcja respondentów spodziewa się pogorszenia materialnych warunków życia w okresie kolejnych trzech lat (19 do 36 procent)” – opisuje sytuację. Zarazem przyznaje, że wyniki takich ankiet są coraz mniej wiarygodne.

W tej sytuacji „nie należy się raczej spodziewać istotniejszej poprawy popytu na wycieczki” – ocenia ekspert. Choć jego zdaniem „pewnej poprawy można jeszcze oczekiwać w miesiącach wakacyjnych po uruchomieniu wypłat z programu 500+ na pierwsze dziecko i w wyniku popsucie się pogody w lipcu i sierpniu, „na co wskazuje wiele prognoz i opinii synoptyków”.

Wobec ograniczonego wzrostu popytu – ciągnie myśl – wynik finansowy branży stał się mocno uzależniony od podaży. Tylko konsekwentne niepowiększanie programów przez touroperatorów może przynieść im zysk – przypomina myśl wyrażoną już wielokrotnie w ostatnich miesiącach.

Wskazuje dalej, że choć marże uzyskiwane przez biura podróży na wyjazdach sprzedawanych w okresie first minute były większe niż przed rokiem, dużą część tego wzrostu pochłaniały większe koszty (wyższe ceny pokojów hotelowych, paliwa lotniczego i zakupu walut obcych).

„Większość wycieczek sprzedaje się jednak w okresie krótszym niż dwa miesiące przed wylotem, a mniej więcej połowa w okresie ostatnich pięciu tygodni sprzedaży, a tu sytuacja jest już wyraźnie lepsza niż w zeszłym sezonie. Dotyczy to zwłaszcza imprez z wylotami w maju, czerwcu, a ostatnio w lipcu tego roku” – pisze Betlej.

Traveldata zilustrowała skalę wzrostu cen wycieczek z wylotami w pierwszym tygodniu lipca wykresem. Dla porównania pokazuje także wykres rocznej zmiany cen wycieczek w pierwszym tygodniu lipca 2018 roku w takim samym schemacie. Zielone pole obrazuje skalę pozytywnej zmiany cen dla organizatorów wobec sytuacji przed rokiem.

Na wykresie widać przyspieszający roczny wzrost cen imprez, gdyż należy brać pod uwagę, podobnie jak miało to miejsce w czerwcu, że interwały miesięczne są zastępowane przez tygodniowe. Wzrost ten powinien w nadchodzących trzech tygodniach jeszcze znacznie przybrać na sile, a roczna dodatnia zmiana średnich cen w dwóch ostatnich tygodniach przed wylotem może osiągnąć poziom zbliżony do plus 500 złotych – komentuje prezes Traveldaty.

I dodaje, że w ostatnich czterech tygodniach paliwo lotnicze potaniało, potaniały też walut, co na pewno pomoże touroperatorom uzyskać rentowność.

Poprawiająca się sytuacja touroperatorów miała dobry wpływ na wycenę akcji biura podróży Rainbow na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych. Od mniej więcej trzech tygodni ich cena rośnie – w sumie już urosła o jedną trzecią.

Pomogły też dobre wyniki Rainbowa w pierwszym kwartale tego roku.

Według Betleja, wyraźnie lepszy dla organizatorów jest czerwiec, „ale większe znaczenie ze względu na większy wolumen wycieczek będzie miał lipiec, którego ceny w ostatniej fazie przedsprzedaży poznamy w najbliższych kilku tygodniach”. A o rezultacie finansowym branży zdecyduje tak naprawdę sprzedaż wyjazdów na sierpień i wrzesień, które na razie są wyprzedane (licząc łącznie) dopiero w około 35 procentach. Jeśli nic nie popsuje koniunktury, branża turystyki wyjazdowej osiągnie rekordowy wynik finansowy.

Ceny w górę, koszty w dół

Betlej przechodzi teraz do przedstawienia wyników badania cen w biurach podrózy. W ostatnim tygodniu średnia cena wycieczki z wylotem między 5 a 11 sierpnia (szczyt sezonu letniego) spadła o 13 złotych (poprzednio spadła również o 13 złotych, a wcześniej nie zmieniła się i rosła o 2, 39 i 56 złotych). Największe zniżki odnotowano na wyspie Kos – o 250 złotych, na Teneryfie (przed tygodniem ceny istotnie tam wzrosły) – o 159 złotych i na Majorce – o 136 złotych. Największe zwyżki zaś średnich cen wycieczek wystąpiły w wypadku wakacji w Portugalii – o 136 złotych, na Rodos – o 91 złotych i na Półwyspie Chalcydyckim (Chalkidiki) – o 80 złotych.

Zmiany średnich cen w ostatnim tygodniu obrazuje mapa, a ich przebieg w tym sezonie na najważniejszych kierunkach przedstawiony jest na zamieszczonym poniżej wykresie.

Drugi kolejny spadek bieżących cen wycieczek spowodował obniżenie skali ich wzrostu, tym niemniej nadal pozostaje ona wysoka i od pierwszego tygodnia lutego wyniosła 353 złote, czyli o ponad 10,6 procent – wyjaśnia ekspert. Znacznie bardziej drożeją imprezy sprzedawane w okresie tzw. last minute, których ceny od ostatniej dekady stycznia bardzo wyraźnie przewyższają ceny ubiegłoroczne – dodaje.

W minionym tygodniu najbardziej spadły średnie ceny wycieczek do Grecji (o 45 złotych), a nieco mniejsze spadki odnotowały średnie ceny wycieczek na Wyspy Kanaryjskie i do Egiptu – o 28 i 21 złotych. Wzrosły natomiast ceny wyjazdów do Bułgarii i Turcji – o 41 i 23 złote, które przed tygodniem odnotowały zniżki – opisuje Betlej.

To samo badanie ale odniesione do cen sprzed roku pokazało, że średnia cena z ostatniego tygodnia była większa o 80 złotych (w tygodniach wcześniejszych ceny były wyższe o 87, 102, 95, 93, 77, 92, 145, 85, 89 i 105 złotych). Wobec spadku cen paliwa o 8,3 procent, ale osłabienie złotego w stosunku do walut obcych o 0,8 procent koszty organizatorów spadły o 15 – 25 złotych.

Nadal utrzymują się zwyżki średnich cen wycieczek do Egiptu i Turcji – w skali roku te kierunki podrożały już o 212 i 87 złotych. W ostatnich tygodniach Turcję coraz wyraźniej wyprzedza w tym względzie Grecja. Średnia cena wakacji w tym ostatnim kraju wzrosła o 157 złotych. Znacznie wzrosła też średnia cena wycieczek do Bułgarii – o 76 złotych.

Jeśli chodzi o spadek, to najmocniej widać go w wypadku Wysp Kanaryjskich, gdzie ceny rok do roku były mniejsze średnio o 69 złotych niż przed rokiem.

Na mniej masowych kierunkach zdecydowanie największe zwyżki cen w ujęciu rocznym Traveldata odnotowała na wycieczki na Cypr i do Maroka – średnio o 444 i 237 złotych, a niewielki ich wzrost wystąpił w Tunezji – o 13 złotych. Nieznaczny spadek cen odnotowała Portugalia – o 6 złotych, umiarkowany Majorka – o 71 złotych, a znacznie większe Albania i Malta – o 140 i 253 złote.

Z perspektywy dwóch sezonów najbardziej podrożały wycieczki do Egiptu – o 256 złotych. Na drugim miejscu z różnicą 239 złotych była Turcja. Dużo mniej droższe są Grecji z podwyżką o 88 złotych i Bułgaria z 87-złotową różnicą. Niewiele spadła w ostatnich dwóch latach cena wyjazdu do Tunezji – o 17 złotych. A zdecydowanie najbardziej obniżyły się ceny wyjazdów na Wyspy Kanaryjskie – o 139 złotych.

Jeśli porównywać biurami podróży – pisze autor – to jedynie Sun & Fun miał w ostatnim tygodniu średnią cenę mniejszą niż przed rokiem – o 90 złotych. U pozostałych ceny były większe. Najmniej urosły w Rainbow i Coralu Travel – o 20 i 75 złotych, licząc rok do roku. Pozostali organizatorzy mieli wyższe średnie ceny niż w tym samym okresie poprzedniego sezonu w granicach od około 90 złotych (Neckermann Polska) do 260 złotych.

TUI sprzedaje najtaniej

W liczbie najmniejszych cen wycieczek – na pierwszym lub drugim miejscu w wypadku 24 kierunków i trzech kategorii hoteli – pierwsze miejsce miał TUI Poland (35 ofert), przed Coralem Travel (22 oferty) i Itaką (21). Jeśli spojrzeć pod kątem standardu wypoczynku, okaże się, że przewagę w cenach hoteli trzygwiazdkowych miały Rainbow i TUI Poland, w czterogwiazdkowych TUI Poland, a w pięciogwiazdkowych Itaka i TUI Poland – opisuje Betlej.

Najwięcej najmniejszych cen na wyjazdy do Egiptu proponował Coral Travel (6 ), do Grecji Rainbow (10), Itaka i Coral Travel(po 6), na Wyspy Kanaryjskie TUI Poland (9) i Itaka (5), do Turcji Coral Travel (6), do Tunezji TUI Poland (4) i Exim Tours (3), a do Bułgarii Coral Travel i Exim Tours (po 2 oferty).

Przy tym w porównaniu z sytuacją sprzed roku Rainbow wyraźnie wzmocnił swoją pozycję w Grecji, Egipcie i na Wyspach Kanaryjskich, TUI Poland na Wyspach Kanaryjskich, w Grecji, Turcji i Tunezji, a Coral Travel w Grecji, Tunezji kontynentalnej i Bułgarii – podaje Betlej.

Traveldata przedstawia również tabelę biur podróży, które w ostatnim tygodniu po przekrojowo najkorzystniejszych cenach oferowały klientom imprezy turystyczne. Zestawienie zawiera ten sam skład organizatorów i kolejność jak przed tygodniem. W tej sytuacji istotniejsza zmiana sprowadza się do zmniejszenia różnicy w odchyleniach od średnich referencyjnych na dwóch pierwszych pozycjach (z 81 do 41 złotych), co wynika z niedużego obniżenia cen przez biuro Grecos oraz podwyższenia ich w podobnej skali przez biuro Coral Travel.