Unia Europejska: Pasażer musi mieć takie same prawa w autobusie, pociągu i samolocie

Unia Europejska chce zadbać o prawa pasażerów innych niż samoloty środków transportu.

Chodzi o znalezienie równowagi między ochroną klientów a obowiązkami przewoźników i zarządcami infrastruktury transportowej. W wypadku zakupu biletów lotniczych przez pośrednika będą nakazywać zwrot pełnego kosztu, gdy lot nie przebiega zgodnie z planem.

Rada utrzymuje ogólne zamierzenia Komisji, ale wprowadza do jej propozycji kilka zmian - główne obejmują dodanie definicji „certyfikowanego psa przewodnika” - pojęcie, które na razie nie jest określone w prawodawstwie unijnym. Powinno to zwiększyć prawa pasażerów, zwłaszcza znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji – osób z niepełnosprawnościami i o ograniczonej możliwości poruszania się.

W swoim stanowisku Rada wyjaśnia i upraszcza procedurę ubiegania się o zwrot kosztów i odszkodowanie. Chodzi na przykład o wymogi dotyczące języków, w których należy składać wnioski w tych sprawach, aby zmniejszyć obciążenie administracyjne przewoźników i pośredników, a z drugiej strony, ułatwić pasażerom skorzystanie z tej procedury.

Aby nie nakładać nadmiernych regulacji na krajowe organy odpowiedzialne za egzekwowanie przepisów i zachować ich niezależność, skreślono przepisy dotyczące monitorowania przestrzegania praw pasażerów i współpracy między państwami członkowskimi a Komisją.

Aby zbliżyć się do orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości, w szczególności w odniesieniu do opłat za pośrednictwo, doprecyzowano koncepcję zwrotu pełnego kosztu biletu zarezerwowanego przez pośrednika.

Podróż multimodalna, czyli jeden bilet, ale kilka środków transportu

W rozporządzeniu o prawach pasażerów w kontekście podróży mieszanych mowa o uzupełnieniu istniejących przepisów unijnych w odrębnych sektorach, co ma zapewnić klientom podobną ochronę w razie zmiany rodzaju transportu w trakcie podróży. Tworzy on ramy prawne, które pozwolą określić obowiązki i odpowiedzialność różnych dostawców usług. Projekt rozporządzenia przewiduje zakaz dyskryminowania pasażerów, co do warunków transportu i dostarczania biletów, obowiązek udzielania pasażerom minimalnych i poprawnych informacji w formacie spełniającym wymogi dostępności i z odpowiednim wyprzedzeniem, ochronę praw pasażerów na wypadek zakłóceń podróży, a zwłaszcza utraty połączenia między różnymi rodzajami transportu podczas podróży multimodalnej, zakaz dyskryminacji osób z niepełnosprawnościami i o ograniczonej możliwości poruszania się oraz pomaganie takim osobom.

Co prawda ogólne wytyczne Komisji zostały zachowane, ale tu również pojawiło się kilka zmian.

Na nowo zdefiniowano zakres stosowania projektu rozporządzenia, aby zwiększyć jasność tekstu i aby przewoźnicy i pośrednicy mogli lepiej zrozumieć swoje obowiązki, a pasażerowie, swoje prawa.

Ponieważ wniosek nakłada znaczne obowiązki na operatorów zaangażowanych w podróże mieszane (różne śroki transportu, na przykład autobus i pociąg) odbywające się na podstawie jednego biletu, doprecyzowano jego definicję - przewoźnicy świadczący usługi transportowe składające się na taką podróż powinni zawrzeć między sobą umowę o oferowaniu tych usług transportowych w jej ramach. Pokazany został związek z innymi aktami prawnymi UE, w tym z unijnymi przepisami dotyczącymi praw pasażerów w różnych sektorach. Aby zbliżyć się do orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości, w szczególności w odniesieniu do opłat za pośrednictwo, doprecyzowano koncepcję zwrotu pełnego kosztu biletu zarezerwowanego przez pośrednika. Tekst wyjaśnia i upraszcza procedurę składania wniosków o zwrot kosztów i odszkodowanie, w tym w odniesieniu do języków.

W celu zapewnienia wysokiej jakości usług osobom z niepełnosprawnościami lub osobom o ograniczonej możliwości poruszania się, na przewoźników i zarządców terminali nałożono obowiązek ustanowienia norm jakości i dostępu i monitorowania wyników ich stosowania.

Kolejna prezydencja będzie mogła rozpocząć rozmowy z Parlamentem Europejskim (rozmowy trójstronne), dążąc do osiągnięcia porozumienie w sprawie obu aktów w pierwszym czytaniu. Od 1 stycznia przewodnictwo w Unii Europejskiej przejmuje Polska.

Rozporządzenia mają uzupełnić braki w obecnych przepisach, jeśli chodzi o wdrażanie i egzekwowanie praw pasażerów, oraz wypełnić luki regulacyjne w zakresie obowiązków i odpowiedzialności poszczególnych dostawców usług turystycznych zaangażowanych w ten rodzaj podróży.

Branża turystyczna protestuje przeciwko jednostronnemu wzmacnianiu praw pasażerów

Z nowymi propozycjami Brukseli nie zgadza się branża. W jej imieniu wystąpiło już Europejskie Stowarzyszenie Agentów Turystycznych i Biur Podróży, ECTAA, które wyraziło głębokie zaniepokojenie podejściem Komisji Europejskiej. Jej zdaniem prowadzi ono do nierównego traktowania osób korzystających z wyjazdów zorganizowanych i tych kupujących jedynie bilety na transport.

Organizacja pochwala zarazem wprowadzenie nowych praw dla pasażerów, dzięki czemu będą mogli z większym zaufaniem korzystać oni z transportu mieszanego, ale zdecydowanie sprzeciwia się decyzji podjętej w ostatniej chwili, która wyłącza z nich pojedyncze bilety mieszane sprzedawane jako część pakietu turystycznego. To wprowadza niebezpieczeństwo, że korzystający z usług biur podróży będą spotykać się z odmową respektowania ich podstawowych praw na lotniskach i dworcach kolejowych i autobusowych, jeśliby doszło do jakichś zakłóceń. Nie mieliby na przykład prawa uzyskać informacje od przewoźnika, co do dalszej realizacji wyjazdu, czy zmiany trasy lub opieki w postaci dostępu do posiłków lub zakwaterowania, jeśli kontynuacja podróży miałaby nastąpić dnia następnego. Trudno sobie wyobrazić, jak te praktyki miałyby wyglądać w rzeczywistości.

ECTAA stoi na stanowisku, że wszyscy pasażerowie powinni być traktowani w ten sam sposób, bez względu na to, czy kupili bilet mieszany od przewoźnika bezpośrednio, czy jako składową wycieczki zorganizowanej.