Betlej: Strajki nauczycieli popsuły nastroje konsumentów

Sprzedaż wycieczek w biurach podróży idzie ciągle słabo, co widać choćby po wynikach systemu MerlinX (publikowanych przez Polski Związek Organizatorów Turystyki) i tak pozostanie także w tym tygodniu, ze względu na długi weekend majowy – uważa prezes Instytutu Badań Rynku Turystycznego Traveldata Andrzej Betlej i tym stwierdzeniem otwiera cotygodniowe podsumowanie sytuacji w turystyce wyjazdowej.

Pesymizm, czyli optymizm

Chociaż przedłużający się okres słabej sprzedaży może napawać niektórych obawą, bo nie widać optymizmu wywołanego zbliżaniem się wypłat wynikających z tzw. piątki Kaczyńskiego, to jednak na razie nie ma powodów do większego niepokoju – uspokaja dalej autor. Wprawdzie najnowsze sondaże przynoszą wyraźne pogorszenie się nastrojów społecznych, ale głównie w grupie ludzi w wieku 20-39 lat, a więc tych (często są to rodzice), których dotknęła duża niepewność wywołana strajkiem nauczycieli. „To ta sama grupa, której nastroje zdecydowanie najsilniej poprawiły się w marcu zapewne na skutek ogłoszonych nowych programów społecznych (...) co oznacza, że w dużym stopniu nastąpił reset poprzedniej poprawy optymizmu" - pociesza autor.

Zarazem podaje, że „jeszcze bardziej spadły w tych samych grupach opinie dotyczące przyszłej sytuacji materialnej, czyli decydujące o skłonnościach do zakupu wycieczek w średnim terminie (czerwiec-sierpień)", ale za to „w innych grupach, zwłaszcza 50+ poziom nastrojów okazał się dużo bardziej stabilny".

Wniosek z badań może być taki – kończy ten wątek - że zakończenie strajku nauczycieli powinno znacząco poprawić społeczne nastroje, co jeśli nastąpi, będzie widoczne po 6 maja, gdy „ustąpią zakłócenia wywołane nietypowym w tym roku okresem świąteczno-majówkowym, a u rodziców zniknie widmo przedłużenia roku szkolnego dla uczącej się młodzieży".

Tymczasem prezes Traveldaty czeka na wyniki sprzedaży wyjazdów w pierwszym kwartale, jakie może podać wkrótce Turystyczny Fundusz Gwarancyjny. Jego zdaniem, „gdyby pierwszy kwartał w czarterach okazał się powtórzeniem sytuacji sprzed roku (zerowy wzrost), to po połączeniu go z czwartym kwartałem 2018 roku, z uwzględnieniem już opublikowanych korekt, powinniśmy otrzymać łączny wzrost w granicach 3 procent". A jeśli do tego dodać efekt netto wcześniejszego startu sprzedaży lata (mniej więcej o miesiąc), który jest zawarty w danych z trzeciego kwartału 2018 roku, może to być nawet 3-3,5 procent na koniec marca. Przy czym w samych imprezach lotniczych – generalnie 7,5 procent, a na lato 5,5 - 6 procent.

Prezes Traveldaty nawiązał także do niedawnej (wtorek, 23 kwietnia) konferencji, jaką w Warszawie zorganizowała „Rzeczpospolita" i serwis Turystyka.rp.pl „Ranking Touroperatorzy 2019 – co się zmieniło po trudnym sezonie 2018?". Andrzej Betlej prezentował podczas niej wyniki branży touroperatorskiej w zeszłym roku, w tym wyliczenie, mówiące że wzrost liczby klientów biur podróży w turystyce wyjazdowej wyniósł 35,6 procent, a nie, jak wynikałoby z systemu rezerwacyjnego MerlinX, 20 procent.

Czytaj więcej: „Touroperatorzy 2019 – Itaka dziesiąty raz największa".

To wyliczenie próbował podważyć prezes Polskiego Związku Organizatorów Turystyki Krzysztof Piątek, korzystający co tydzień z danych MerlinaX w tworzeniu raportów na użytek członków swojej organizacji. Piątek przywołał dane Urzędu Lotnictwa Cywilnego. Zapewne jednak przez nieporozumienie podał informacje nieadekwatne, bo zawierające wzrost ruchu regularnego i czarterowego razem, tymczasem Betlej mówił tylko o czarterowym. Dlatego teraz prezes Traveldaty zdecydował się dla jasności wskazać link do materiału ULC-u, potwierdzającego jego wyliczenia.

Wakacje droższe o 90 złotych

W minionym tygodniu, dla wycieczek z wylotami między 5 a 11 sierpnia średnia cena spadła o 15 złotych (w tygodniach poprzednich cena wzrosła o 37 i 62 złote) – pisze dalej Betlej, podając wynik badania, jakie Traveldata prowadzi co tydzień odnośnie do cen w biurach podróży.

Największe zniżki wystąpiły w wypadku wyjazdów na Maltę – o 142 złote, na Turecką Riwierę – 106 złotych i do Portugalii (ostatnio był tam duży wzrost cen) – o 68 złotych. Największe zwyżki Traveldata odnotowała natomiast na wycieczki na Cypr – o 32 złote, do Hurghady – o 28 złotych i na Gran Canarię – o 18 złotych.

Spadek średnich cen obserwowany w minionym tygodniu może mieć znaczny związek z bardzo słabą sprzedażą w tygodniu przedświątecznym – wyjaśnia autor.

Zmiany średnich cen w ostatnim tygodniu obrazuje mapa, a ich przebieg w tym sezonie na najważniejszych kierunkach przedstawia zamieszczony niżej wykres.

Ogólne tempo podnoszenia cen przez touroperatorów nadal pozostaje znaczne - w ostatnich 12 tygodniach wyniosło już 282 złote, czyli 9 procent. Dla wcześniejszych terminów wylotów (np. w czerwcu i w maju) zwyżki są często nawet większe, a jeszcze wyraźniej podrożały wycieczki sprzedawane w okresie last minute, których ceny od ostatniej dekady stycznia zdecydowanie przewyższały ceny ubiegłoroczne – opisuje Betlej.

W minionym tygodniu bardziej od średniej zmiany ceny (czyli minus 15 złotych) spadały ceny wycieczek do Turcji i Bułgarii (o 61 i 37 złotych), niemal nie zmieniły się ceny na Wyspach Kanaryjskich (wzrosły o 2 złote), a w Egipcie i w Grecji w niewielkim stopniu wzrosły - odpowiednio o 8 i 9 złotych. Zwraca uwagę – pisze autor opracowania - systematyczne podnoszenie cen imprez turystycznych w Grecji. Zdrożały one w ostatnich ośmiu tygodniach o 258 złotych. Może mieć to związek z ograniczeniem oferty przez wielu organizatorów i z zaprzestaniem działalności przez biura 7islands i Net Holiday, których ubiegłoroczna sprzedaż wyniosła prawie 5 procent ogólnej liczby wycieczek do tego kraju.

Traveldata porównała też średnią cenę tegoroczną z ceną sprzed roku. Ta pierwsza okazała się większa o 92 złote. Nie ma nic dziwnego w tej podwyżce. W ostatnim roku wzrosły bowiem koszty ponoszone przez organizatorów – przypomina ekspert. I tak cena paliwa lotniczego była w minionym tygodniu o 3,8 procent większa niż przed rokiem i wyniosła 2,72 wobec 2,62 zł/litr. A kurs złotego osłabł o ponad 4,5 procent, licząc rok do roku. W rezultacie łączny wpływ obu tych czynników spowodował wzrost kosztów o 90 - 100 złotych. W kolejnych tygodniach wpływ ten (obecnie negatywny) powinien stopniowo maleć wraz ze zbliżaniem się cen paliwa i kursów walut do wartości ubiegłorocznych – dodaje Betlej.

Średnie ceny wyjazdów do Egiptu i Turcji wzrosły w skali roku o 278 i 169 złotych. Spory wzrost w ostatnim miesiącu osiągnęła też Grecja - 157 złotych.

Najmocniej cena wakacji spadła w wypadku Wysp Kanaryjskich - średnio o 119 złotych. Znacząco spadła też roczna skala wzrostu cen wycieczek do Bułgarii - z 96 do 20 złotych.

Zdecydowanie korzystniejsze niż przed rokiem stały się dla organizatorów ceny wycieczek na Wyspy Kanaryjskie, sprzedawanych w last minute, choć różnica cen wyjazdów w okresie około-majówkowym nie była tak wyraźna jak we wcześniejszych tygodniach.

Na mniej masowych kierunkach – pisze Betlej - zdecydowanie największe zwyżki cen w ujęciu rocznym odnotowano na Cyprze i w Maroku – o 249 i 195 złotych, mniejsze w Tunezji - 90 złotych, zdecydowanie mniejsze na Malcie i w Albanii – 36 i 33 złote, a na Majorce odnotowano dość wyraźny spadek cen wycieczek – o średnio 65 złotych.

TUI 33 razy najtańszy

W porównaniu średnich cen według klucza touroperatorów w ostatnim tygodniu mniejszą średnią w stosunku do roku poprzedniego wykazał jedynie Rainbow, i było to 100 złotych. Pozostali organizatorzy mieli większe średnie ceny w przedziale od 70 (TUI Poland) do 430 złotych.

W liczbie najniższych cen wycieczek, czyli na pierwszym lub drugim miejscu w wypadku 24 kierunków i w trzech kategoriach hoteli, pierwszą pozycję utrzymał TUI Poland, który miał 33 takie oferty. Na drugim miejscu znalazł się Rainbow z liczbą 28 najniżej wycenionych ofert, a na trzecim Coral Travel z 21 takimi ofertami. Przewagę w segmencie hoteli 3* nadal miał Rainbow, w hotelach 4* TUI Poland, a w hotelach 5* TUI Poland i Coral Travel.

Najwięcej najmniejszych cen wyjazdów do Egiptu miały Coral Travel (8 ofert) i Sun & Fun (3). Do Grecji najtaniej można było znaleźć wyjazd w ofercie Rainbowa (10) i Grecosa (9). W wypadku Wysp Kanaryjskich było to TUI Poland (11) przed Rainbow (7) i Itaką (5), a Turcji - Coral Travel (6) i TUI Poland (4). Do Tunezji najwięcej najtańszych wyjazdów Traveldata znalazła w biurach Exim Tours, Rainbow i Coral Travel (po 3). Z kolei w wypadku Bułgarii wyścig na niskie ceny wygrywało TUI Polanad (3) przed Coralem Travel (2).

W porównaniu z okresem sprzed roku Rainbow wyraźnie wzmocnił pozycję w Grecji, na Wyspach Kanaryjskich i w Tunezji, TUI Poland na Wyspach Kanaryjskich, w Turcji i Bułgarii, a Coral Travel w Turcji, Tunezji kontynentalnej i w Bułgarii.

Betlej zamieszcza też w swoim opracowaniu tabelę biur podróży, które w ostatnim tygodniu po przekrojowo najkorzystniejszych cenach oferowały imprezy turystyczne. Zestawienie zawiera prawie ten sam skład organizatorów co poprzednie, sprzed dwóch tygodni. Jedyna różnica sprowadza się do przesunięcia się biura Itaka z powodu znaczącej zwyżki cen z trzeciego miejsca na ósme (już poza obrębem zestawienia) i wejścia w ten sposób do siódemki biura Exim Tours.

Ceny przelotów nadal nurkują

Ceny biletów w Ryanairze na loty na Wyspy Kanaryjskie w ostatnich sześciu tygodniach nieco spadły, ale nadal znacząco przewyższały poziom sprzed roku. Pokazuje to bardzo duże czerwone pole – pisze Betlej w części swojego materiału, opisującej wyniki badania cen w tanich liniach lotniczych. Jedną z przyczyn wysokich cen jest lepszy od spodziewanego popyt na ten kierunek, widoczny zwłaszcza w mniej odległych terminach wylotu, a w biurach podróży w tzw. sprzedaży last minute.

W wypadku pozostałych kierunków turystycznych po kilku tygodniach niewielkich wahań średnie ceny mocno spadły, ten trend jeszcze trwa. W efekcie bieżące ceny coraz bardziej oddalają się od cen zeszłorocznych, a tym samym zielone pole oznaczające korzystniejsze ceny dla turystów niż w tym samym okresie ubiegłego roku powiększa się.

W stosunku do poprzedniego sezonu kolejny raz najbardziej spadły ceny przelotów do Włoch - o 323 złote, w nieco mniejszym stopniu zaś do Grecji – o 253 i Portugalii – o 240 złotych. Niemal w bez zmian pozostały ceny przelotów do Bułgarii (spadek o 8 złotych), a umiarkowanie zdrożały przeloty do Hiszpanii – o średnio 80 złotych.