Betlej: Klienci biur podróży czekają na "lasty"

Dynamika spadku sprzedaży wyjazdów z biurami podróży na kolejny sezon rośnie. Ostatni raport Polskiego Związku Organizatorów Turystyki pokazał, że w wypadku imprez lotniczych wyniosła ona już 22 procent, podczas gdy tydzień i dwa tygodnie temu spadki były mniejsze i wyniosły 5,4 oraz 13,9 procent. Oznacza to że maleje popyt na zorganizowany wypoczynek – tą niewesołą dla biur podróży informacją zaczyna swój cotygodniowy materiał prezes Instytutu Badań Rynku Turystycznego Traveldaty Andrzej Betlej.

I prezentuje na wykresie dynamikę sprzedaży w ujęciu dwuletnim, która wyniosła 25,5 procent, podczas gdy przed tygodniem było to 11,8 procent, a przed dwoma tygodniami tylko 2 procent.

Rozpatrując dane – pisze dalej ekspert - które prezentują raporty z systemu rezerwacyjnego MerlinX należy pamiętać, że pokazują one sprzedaż lata i zimy łącznie. Jest to o tyle istotne, gdyż z innych źródeł wynika - m.in. ze statystyk sieci agencyjnej Wakacje.pl - że dynamiki sprzedaży obu sezonów zaczęły się znacznie różnić między sobą, na korzyść sezonu zimowego. Udział lata w całości sprzedaży stał się znacznie mniejszy niż przed rokiem i wynosi około 32 procent wobec 41 procent. Również liczba rezerwacji letnich okazuje się znacząco mniejsza niż o tej samej porze w sezonie poprzednim.

Czytaj też: „W biurach podróży Grecja już druga, przegoniła Egipt".

Flagowe kierunki lata na minusie

O zaskakująco słabej sprzedaży sezonu letniego świadczą też dane z ostatnich raportów z systemu MerlinX – pisze autor. Zwraca w nich uwagę bardzo słaba sprzedaż Grecji (minus 46,9 procent), Bułgarii (minus 56 procent) i Albanii (minus 36,8 procent). Z kolei Turcja rośnie o ponad 58 procent, chociaż kierunek ten „funkcjonuje w ogólnej opinii jako letni". Bliższe przyjrzenie się tej kwestii potwierdza jeszcze dodatkowo słabą sprzedaż lata. „Otóż na tym etapie sprzedaży kierunek ten stał się przejściowo kierunkiem o charakterze ogólnosezonowym. Ze statystyk portalu Wakacje.pl wynika po przeliczeniach, że sprzedaż wyjazdów zimowych do Turcji (TUI Poland i Coral Travel) jest na razie zbliżona do sprzedaży wyjazdów letnich, a jej roczna dynamika wzrostu sprzedaży mocno przekracza 150 procent. W tej sytuacji oczywiste jest, że dla uzyskania łącznego wzrostu sprzedaży o około 60 procent, sprzedaż wyjazdów letnich do Turcji powinna być nieco mniejsza od sprzedaży zeszłorocznej" - wyjaśnia Betlej.

W zestawieniu ze słabą sprzedażą lata sprzedaż sezonu zimowego wypada znacznie bardziej optymistycznie, a z dostępnych danych wynika, że jej roczna dynamika powinna znajdować się w przedziale od 10 do 15 procent. Jest to jednak sytuacja mimo wszystko i tak znacznie mniej korzystna niż o tej samej porze w poprzednim sezonie, gdy sprzedaż rezerwacji wyjazdów zimowych była wyraźnie bardziej dynamiczna – opisuje autor.

Przebieg sprzedaży sezonu zimowego w porównaniu ze sprzedażą lipca w tym i w minionych sezonach zimowych przedstawia wykres.

Jak interpretuje Betlej, wyraźne jest opóźnienie tegorocznej sprzedaży zimy. Dodatkowo niepokojące jest, że skala tego opóźnienia jeszcze nieco wzrasta, co można zauważyć po delikatnie rozchodzących się krzywych z tego i z poprzedniego sezonu, a także po nieco różniących się ich kątach nachylenia.

Ludzie nie wierzą, że warto kupować wcześniej

Co może być przyczyną tak różnej dynamiki sprzedaży wyjazdów na zimę i lato? Zdaniem autora będą to słabnąca dynamika wzrostu realnych wynagrodzeń i wygaśnięcie bezpośredniego wpływu na dochody gospodarstw domowych programu Rodzina 500+.

„Istotniejszy nawet może się okazać wpływ zjawiska dekonsumpcji asekuracyjnej, która z reguły w pierwszym rzędzie oddziałuje na popyt (...) zwłaszcza usług dalszej potrzeby. Również duże znaczenie mogą mieć wnioski nabywców wycieczek wynikające z przebiegu sprzedaży i cen w minionym sezonie letnim w turystyce wyjazdowej" - opisuje ekspert.

O ile jednak – zwraca uwagę - pierwsze trzy czynniki oddziałują bez większej różnicy na popyt zarówno na wyjazdy letnie jak i zimowe, o tyle czynnik czwarty [przekonanie ludzi, że mogą zaczekać z zakupem wycieczki] powinien oddziaływać głównie na osłabienie popytu w sezonie letnim. „Mało prawdopodobne jednak, by mógł on wystarczająco tłumaczyć tak duże rozbieżności w statystykach sprzedaży sezonów zimowego i letniego" - pisze prezes Traveldaty.

I podaje własną teorię na rozwiązanie tej sytuacji - istotnym czynnikiem może być mocno zróżnicowana pod względem atrakcyjności oferta biura TUI Poland. Ceny na lato w tym biurze są wyjątkowo niskie, a to wywiera bardzo istotny wpływ na przebieg sprzedaży. Ale ponieważ ten touroperator dużą część swoich ofert sprzedaje za pośrednictwem własnych kanałów sprzedaży, proces ten wymyka się „w zasadzie w całości" jeśli chodzi o statystyki MerlinaX, lub w dużej części w wypadku danych Wakacji.pl. Dlatego oba źródła podają zaniżone wielkości sprzedaży letnich imprez turystycznych.

„Wnioskowanie takie może potwierdzać fakt, że największy spadek sprzedaży z ważnych kierunków letnich wykazuje Bułgaria, czyli kierunek, który TUI Poland sprzedaje szczególnie tanio.

Oferta biura na sezon zimowy jest bardziej zbliżona do przeciętnej, co może oznaczać, że czynnik wymieniony wyżej nie działa lub działa jedynie w ograniczonym zakresie i w konsekwencji nie oddziałuje w większym stopniu na ogólne statystyki sprzedaży".

Czyżby światełko w tunelu?

Jak dalej pisze autor analizy, statystyki Wakacji.pl za ostatni tydzień, czyli de facto głównie za ostatnie trzy dni października, wskazują na znaczne przyspieszenie sprzedaży zarówno sezonu zimowego jak i letniego. „W tym pierwszym duży przyrost sprzedanych wycieczek dotyczył Egiptu, a w mniejszym stopniu Cypru i Maroka. W sezonie letnim znacznie wzrosła sprzedaż Grecji, co może mieć związek z wprowadzeniem przed dwoma tygodniami do sprzedaży atrakcyjnej oferty specjalizującego się w kierunkach greckich biura Grecos Holiday. Mniej intensywny, ale również istotny wzrost sprzedaży odnotowały Cypr i Albania".

Czy było to związane jedynie z obawami przed możliwymi podwyżkami cen wycieczek po zakończeniu miesiąca, czy może jest to początek generalnej poprawy sprzedaży? - na to pytanie autor sam chciałby znać odpowiedź.

Ceny na ferie wyższe, ale podwyżka kosztów większa

W ostatnim tygodniu Traveldata porównała ceny zimowych wycieczek w biurach podróży. Chodziło o wyjazdy między 28 stycznia a 3 lutego 2019 roku, czyli w pierwszym tygodniu ferii szkolnych w województwie mazowieckim. Dane Traveldata zebrała 1 listopada. Okazało się, że średnia cena – porównując z ceną sprzed dwóch tygodni - wzrosła o 79 złotych. Największe zwyżki odnotowano na Lanzarote - o 245 złotych, na Gran Canarii – o 188 złotych i w Hurghadzie - o 151 złotych. Średnia cena spadła, o 198 złotych, jedynie w wypadku wycieczek na Maltę i Dżerbę - o 11 złotych.

Zmiany średniej ceny w ostatnim tygodniu obrazuje mapa. Przebieg zmian w tym sezonie przedstawiono z kolei na wykresie.

Miniony tydzień przyniósł większy od przeciętnej, czyli od 79 złotych, wzrost cen wycieczek na Wyspy Kanaryjskie (148 złotych) i do Egiptu (102 złote). W tym pierwszym wypadku do wyraźnych w ostatnim czasie zwyżek cen mogły się przyczynić silnie rosnące ceny przelotów w tanich liniach. Nieco mniej od przeciętnej wyniósł wzrost średnich cen wyjazdów do Maroka (59 złotych), a jeszcze mniej na Turecką Riwierę (19 złotych). Spadły natomiast ceny imprez lotniczych na Maltę (o 198 złotych), ale należy pamiętać, że na znaczne wahania cen na tym kierunku wpływ wywierają zmieniające się ceny rejsów w tanich liniach, na których w sezonie zimowym są oparte wycieczki lotnicze na tę wyspę – wyjaśnia Beltej.

To samo badanie, ale odniesione do sytuacji sprzed roku przyniosło wniosek, że średnia cena wyjazdu z biurem podróży była wyższa o 22 złote. To stosunkowo niewielka podwyżka, jeśli wziąć pod uwagę, że cena paliwa lotniczego skoczyła w tym czasie o 26,6 procent a kurs złotego w rozliczeniach turystycznych osłabł o ponad 2,5 procent. W rezultacie średni koszt wycieczki wzrósł o około 140-150 złotych.