UE: Od lata możliwe podróże bez kwarantanny. Z paszportem szczepień

By przywrócić swobodę podróżowania KE opowiedziała się za stworzeniem „zielonych zaświadczeń cyfrowych”, które popularnie nazywane są paszportami szczepień. Znajdą się w nich informacje o szczepieniu danego podróżnego na covid-19 (wraz z jej typem, datą i miejscem podania), wyniki testów na koronawirusa lub potwierdzenie statusu ozdrowieńca. Dokument będzie miał wersję cyfrową, ale będzie też uznawana wersja papierowa.

Chodzi o to, żeby osoby, które go posiadają, były zwolnione z obowiązków nakładanych przez poszczególne kraje na wjeżdżających na ich terytorium, jak konieczności przedstawienia negatywnego wyniku badania na covid-19 czy odbywanie kwarantanny.

CZYTAJ TEŻ: Hiszpania pierwsza wprowadzi paszport zdrowia. Pod okiem UE

Komisja podkreśla, że zwolnienia te będą musiały być stosowane jednakowo względem wszystkich podróżnych, mających „zielone zaświadczenie cyfrowe”.

Certyfikat nie będzie jednak gwarantował przekroczenia granicy czy zwolnienia z obowiązków wynikających z przyjazdu do danego kraju (testu lub kwarantanny). W dokumencie zapisano, że w takim wypadku władze państwa będą musiały poinformować pozostałych członków UE i Komisję o swojej decyzji i uzasadnić stosowanie takich środków.

Zielone zaświadczenia cyfrowe będą ważne we wszystkich państwach członkowskich UE, a Islandia, Liechtenstein, Norwegia i Szwajcaria będą miały możliwość ich wprowadzenia.

KE zwraca jednak uwagę, że paszport nie może być powodem dyskryminowania osób, które nie zostały zaszczepione – właśnie temu służyć będzie zamieszczanie tam danych o przeprowadzonych testach lub statusie ozdrowieńca.

Paszport ma być wydawany bezpłatnie obywatelom państw unijnych, członkom ich rodzin bez względu na narodowość, i osobom mieszkającym w krajach członkowskich, ale niebędących ich obywatelami.

ZOBACZ TEŻ: Izraelscy turyści przyjadą do Grecji z „zielonym paszportem”

Komisja podkreśla, że system zielonych zaświadczeń cyfrowych jest środkiem tymczasowym i zostanie zawieszony, kiedy Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) ogłosi koniec międzynarodowego stanu zagrożenia zdrowia koronawirusem.

– Zielone zaświadczenia cyfrowe to ogólnounijne rozwiązanie, które zapewni obywatelom wsparcie w swobodnym podróżowaniu – mówi Věra Jourová, wiceprzewodnicząca KE do spraw wartości i przejrzystości, cytowana w komunikacie prasowym. – To dobry sygnał, który pomoże wesprzeć odbudowę.

– Naszym głównym celem jest zapewnienie łatwego w użyciu, niedyskryminacyjnego i bezpiecznego narzędzia, gwarantującego pełne poszanowanie zasad ochrony danych. Nadal pracujemy też nad wypracowaniem z innymi partnerami spójnego podejścia w skali międzynarodowej – dodaje.

Z kolei Didier Reynders, komisarz do spraw wymiaru sprawiedliwości, podkreśla, że program ma zapewnić obywatelom Unii bezpieczne podróże tego lata przy jak najmniejszych ograniczeniach.

– Zielone zaświadczenie cyfrowe nie będzie warunkiem swobodnego przemieszczania się i nie będzie prowadzić do żadnej dyskryminacji – zapewnia. – Wspólne unijne podejście pomoże nam nie tylko stopniowo przywracać swobodny przepływ ludzi i uniknąć fragmentacji. Jest także szansą na uczestniczenie w kształtowaniu światowych standardów i dawanie przykładu w oparciu o europejskie wartości, takie jak ochrona danych – uważa.

Przedstawienie założeń paszportu szczepień to dopiero początek drogi. Aby proponowane przepisy mogły wejść w życie przed nadejściem lata, muszą zostać szybko przyjęte przez Parlament Europejski i Radę.

Teraz KE ma współpracować z członkami nad określeniem technicznych rozwiązań, które pomogą szybko wdrożyć program, zapewnią, że prawdziwość danych będzie łatwa do potwierdzenia w każdym z państw unijnych i pozwolą na ich wzajemne uznawanie.

Zaświadczenia będą zawierały kod QR, który ma zagwarantować bezpieczeństwo i jego autentyczność. Komisja stworzy też portal w internecie, aby wszystkie tego rodzaju zaświadczenia można było weryfikować w całej UE.

Żeby dokument wszedł w życie przed latem trzeba działać szybko. KE pomoże określić ramy prawne na potrzeby tego programu. Z kolei kraje członkowskie muszą stworzyć warunki techniczne, by paszporty mogły być wydawane i sprawdzane w całej Unii. Certyfikaty powinny być oparte o interoperacyjne wytyczne, w których zapisane będą wspólne zasady zapisywania danych zarówno w odniesieniu do szczepień jak i wyników testów.

KE pracuje też ze Światową Organizacją Zdrowia nad rozwiązaniem, które pozwoliłoby uznawać paszporty wystawione w UE na całym świecie, jest też w kontakcie z ICAO, organizacją reprezentującą transport lotniczy.

WARTO: Podróżowanie tylko dla zaszczepionych – czy to dyskryminacja?

Część krajów unijnych już przedstawiła zasady wjazdu dla turystów z zagranicy na najbliższe lato. Na przykład Grecja poinformowała, że będzie przyjmować turystów zaszczepionych na covid-19, tych, którzy mogą przedstawić negatywny wynik testu na koronawirusa lub mają przeciwciała. Francja zapowiedziała poluzowanie części restrykcji dla osób przyjeżdżających z Australii, Nowej Zelandii, Wielkiej Brytanii i innych krajów. Belgia i Niemcy ostrzegają przed dyskryminowaniem osób, które nie chcą lub nie mogą się szczepić, a WHO ostrzega przed wymaganiem zaświadczenia o szczepieniu jako wstępnego warunku realizacji podróży zagranicznych.

Stworzenie paszportu szczepień zaproponował jako pierwszy premier Grecji Kiriakos Mitsotakis – dla Grecji przywrócenie swobody podróżowania jest bardzo ważne, bo tamtejsza gospodarka w dużej części zależy od turystyki. Pomysł nie został początkowo przyjęty, choć Unia zgodziła się na stworzenie paszportu do celów medycznych. Teraz dokument ma być wykorzystywany również na potrzeby wyjazdów turystycznych.